نام این رژیم، ریشه در کلمه انگلیسی Break fast (صبحانه) دارد. به معنای آنکه بدن به مدت طولانی مواد غذایی دریافت نکرده و ناگاه دریافت می کند. رژیم فستینگ روشی برای کاهش وزن است. در این روش باید یک چرخه از ۲ دوره ی غذا خوردن و غذا نخوردن را براساس یک الگوی خاص رعایت کرد.
رژیم فستینگ چیست ؟
ساختار این رژیم به روزه داری سنتی باز می‌‌گردد. این روش برای بهبود سلامت بدن و مزایای عرفانی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این رژیم با توجه به نوع بدن و هدف شخص طراحی و تنظیم میشود. فرد رژیم گیرنده موظف است که در بازه های زمانی گوناگون، مقدار کالری ورودی بدن را کاملا تحت کنترل در آورد. این عمل در نهایت باعث تحریک موثر متابولیسم بدن شود. اگر چرخه غذا خوردن-نخوردن به شیوه درست انجام شود، در طول مدت زمان اجتناب از غذا خوردن، با کمبود انرژی و یا اختلال در متابولیسم (سوخت و ساز) بدن مواجه نخواهید شد.
این روش از رژیم غذایی به فرد کمک می کند تا کالری کمتری مصرف کند. همچنین باعث تنظیم برخی هورمون‌های مرتبط با متابولیسم نیز میشود.
مطالعات صورت گرفته بر تاثیرات رژیم فستینگ
در سال ۲۰۱۴ در یکی از پژوهشگاه های علوم فیزیکی شهر کلن آلمان، این رژیم غذایی تحت بررسی قرار گرفت. در پایان مشخص گردید افرادی که ۴ هفته از این رژیم پیروی کرده بودند به میزان ۳ الی ۸ درصد کاهش وزن داشته‌اند. دور کمر این افراد مقدار ۴ الی ۷ درصد نیز کاهش داشت که گویای حذف چربی از این نواحی می‌باشد. البته مزایا و فواید رژیم فستینگ فراتر از کاهش وزن و چربی است. این رژیم غذایی برای سلامت سیستم متابولیسم (سوخت و ساز)، پیشگیری از بیماری های مزمن، تقویت سیستم ایمنی فرد و افزایش طول عمر نیز می تواند موثر عمل کند.
پژوهش دیگری نیز توسط دانشجویان فنلاندی صورت گرفت که نتایج جالب توجهی داشت. این مطالعات نشان دادند که رژیم فستینگ با کاهش وزن بدن و همزمان افزایش توده پروتئین و کاهش چربی ارتباط پررنگی دارد. با پیروی کردن از رژیم فستینگ به مدت ۱۰ هفته می‌توانیم شاهد کاهش ۲ الی ۶ کیلوگرم وزن بدن باشیم. کاهش وزن با کیفیت، یعنی کاهش حجم چربی در کنار افزایش توده عضلانی که می‌تواند بی نظیر باشد.
برتری نسبت به دیگر برنامه‌های تغذیه‌ای
در طول رعایت این رژیم غذایی نیاز به کالری شماری وجود ندارد. کاهش خودکار کالری دریافتی، موجب کاهش وزن میشود. در یک پژوهش علمی – عملی، رژیم فستینگ با رژیم کالری شماری مورد قیاس قرار گرفت. درنهایت مشخص شد که در صورت برابر بودن کالری مصرفی در دو گروه، تفاوت محسوسی در مقادیر کاهش وزن وجود نخواهد داشت. هرچند که با ادامه این بررسیها مشخص شد که تفاوتهای بسیار چشمگیری میان این دو روش تغذیه‌ای وجود دارد.تفاوتهایی که می‌تواند در تصمیم گیری ورزشکاران برای انتخاب رژیم مناسب بسیار تاثیرگذار باشند.
مزایای فستینگ
یکی از مزایای رژیم فستینگ این است که از تخریب و کاهش عضلات در زمان رژیم جلوگیری می کند. این مورد را می توان برجسته ترین ویژگی این رژیم قلمداد کرد. چرا که در اکثر رژیم های غذایی، چربی ها همگام با عضلات کاهش می یابند. از دست دادن توده عضلانی به هیچ عنوان برای ورزشکاران مطلوب نیست. برای روشنگری در این موضوع می‌توان از نتایج پژوهش ذکر شده در بالا استفاده کرد. همانطور که اشاره کردیم مقدار کاهش وزن در رژیم کالری شماری و رژیم فستینگ تفاوت آنچنانی نداشتند. ولی درحالیکه سهم عضلات در کاهش وزن رژیم کالری شماری ۲۵% بود در فستینگ این مقدار تنها ۱۰% بوده!
یکی دیگر از فواید برجسته رژیم فستینگ سهل الاجرا بودن آن است. در این رژیم به جای مصرف ۴-۳ وعده در طول روز، تنها به یک یا ۲ وعده غذایی احتیاج داریم. این موضوع منجر به صرفه جویی در زمان و بودجه شخص میشود که شدیدا به سود ورزشکار می‌باشد. یک نکته برجسته دیگر در مورد وعده‌های مصرفی سطح فیبر موجود در آنهاست. برای جلوگیری از مشکلات گوارشی باید مقدار فیبر مصرفی را تا حد امکان بالا در نظر بگیرید.
مکانیزم عملکرد رژیم فستینگ در بدن انسان
نحوه عملکرد بدن در زمان غذا خوردن:
زمانی که غذا یا نوشیدنی مصرف می‌کنید بخشی از این انرژی دریافت شده به صورت قند در کبد ذخیره میشود. این ذخایر برای تامین انرژی روزانه مورد استفاده می گیرند. بخش باقیمانده از این قند (انرژی) طی فرآیند پیچیده ای تبدیل به چربی می شود تا ذخیره شوند.
وظیفه ی بدن در زمان های عدم دریافت مواد غذایی:
برعکس روندی که ذکر آن در بالا رفت، میزان ترشح انسولین در بدن کاهش می‌یابد. این کاهش باعث میشود بدن به مغیز سیگنالهایی مبنی بر درخواست انرژی بفرستند. مغز نیز دستور بررسی ذخایر غذایی و غیرغذایی را صادر می‌کند. بعد از مشخص شدن عدم وجود غذا، چربی های ذخیر شده هستند که به عنوان منبع انرژی استفاده خواهند شد.
