شیر مایعی خوراکی می‌باشد که توسط غدد پستان پستاندارن تولید میشود و غذای اصلی نوزادان آنها به شمار می‌رود. بیشترین سهم تشکیل دهنده شیر را آب دارد و پس از آن قندی به نام لاکتوز، پروتئین و چربی قرار دارند. شیر منبع مناسبی برای تامین املاح مورد نیاز بدن همچون کلسیم، فسفر، پتاسیم و ویتامینهای بسیاری از جمله A, B6, B12, D, K و E می‌باشد. شیر دارای جایگاه خاصی در برنامه غذایی روزانه انسانها می‌باشد. برای بسیاری از ورزشکاران ارتباطی که میان عضله سازی با شیر وجود دارد جای سوال دارد. سعی کرده‌ایم در این مقاله این مایع ارزشمند را موشکافانه‌تر بررسی کنیم.
تاثیر شیر کم چرب در عضله سازی
شیر کم چرب حاوی سطح بالایی از هورمون کشنده و یا از بین برنده عضلات است. هورمون کورتیزول که به عنوان یکی از دشمنان رضد عضلات شناخته میشود در این دسته قرار می‌گیرد. همچنین شیر کم چرب می‌تواند تاثیر منفی در روند جذب ویتامین داشته باشد و باعث از بین رفتن اثر آنها بشود. علاوه بر این باعث بالا رفتن سطح استروژن در بدن نیز میشود که این موضوع برای ورزشکاران یک عامل مهم ولی منفی به حساب می‌آید.
تحقیقات مختلف در رابطه با مضرات شیر کم چرب
در اینجا چند پژوهش را که سعی در بررسی شیر کم چرب و بدون چربی داشته‌اند را مرور خواهیم کرد.
مطالعات چینی در رابطه با ارزش شیر (china study)
گروهی از دانشمندان چینی با انجام آزمایشات گوناگون به این نقطه رسیدند که پروتئین اصلی شیر (کازئین) باعث ایجاد سرطان میشود. اما اگر با دقت کافی به این موضوع نگاه کنید پی به نادرست بودن آن خواهید برد. یکی از بارزترین دلایل نقض آن، سطح بالای پروتئین کازئین در شیر مادر است. اگر کازئین یک ماده سرطان زا بود، ایده قرار گرفتن آن در اولین منبع تغذیه پستانداران یکی شوخی مرگبار از سمت مادر طبیعت بود.
تاثیر شیر بر هورمون رشد
شاید شیر حاوی مقدار کمی هورمون رشد (Growth Hormone) باشد ولی برای مثال در گاوها این هورمون به صورت طبیعی تولید میشود. شاید جالب باشد بدانید سطح GH موجود در شیر گاوهایی که مورد درمان با GH قرار گرفتند با دیگر گاوها تفاوت آنچنانی نداشته. علاوه بر این در نظر داشته باشید که GH یک پروتئین است و به طور کامل جذب نخواهد شد. فکر می‌کنید وقتی یک تخم مرغ می‌خورید به صورت دست نخورده جذب میشود و در کبد کنار گوشت وعده قبلی قرار می‌گیرد؟ خب جواب این سوال همانطور که مشخص است خیر می‌باشد. هر ماده غذایی که وارد سیستم گوارش میشود به اسیدهای آمینه تشکیل دهنده‌اش تجزیه میشود. درست مانند اتفاقی که برای پروتئین GH رخ می‌دهد.
تاثیر غیرمستقیم شیر بدون چربی بر عضله سازی
در تحقیقی دیگر ۱۰۹زن یائسه مورد بررسی قرارگرفتند تا تاثیر مصرف شیر بر روی غدد درون‌ریز آنها مشخص شود. انتخاب زنان یائسه از این بابت بود که آنها در مقایسه با دیگران در مقابل نوسانات روزانه و ساعتی سطح استروژن واکنشی از خود نشان نمی‌دهند.
دانشمندان نمونه‌های ادراری ۲۴ ساعته را هر ۴ روز یک بار مورد بررسی قرار دادند. نتیجه این آزمایشات نشان داد که شیر بدون چربی باعث افزایش سطح استروژن بدن میشود. بالا رفتن میزان استروژن باعث ایجاد اختلال و تعدیل سرعت امر عضله سازی میشود. همچنین باعث بیشتر شدن میزان چربی بدن و حتی درصد بروز مشکلات قلبی را نیز افزایش می‌دهد.
شیر کامل در مقابل شیر کم چرب و بدون چربی
تمامی افسانه‌های تغذیه‌ای را کنار بگذارید و شیر را به عنوان یک نوشیدنی کاملا مناسب قبول کنید. شیر حاوی پروتئین، مواد معدنی و در شرایط مناسب مواد مغذی بسیاری است. البته این بسیار مهم است که حتما از شیر کامل استفاده کنید. قبلا ثابت شده است که چه تفاوتهایی میان مصرف کنندگان شیر کامل و شیر بدون چربی اتفاق می‌افتد. درصد کمتر احتمال به سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی در مصرف‌کنندگان شیر کامل نسبت به شیر بدون چربی وجود دارد. همچنین امر عضله سازی با شیر کامل نیز بهبود می‌یابد که این می‌تواند بدلیل وجود CLA (conjugated linoleic acid) باشد.
شیر بدون چربی از لحاظ عملکردی کمتر مغذی است که این بی ارتباط به نحوه تهیه آن نمی‌باشد. با جدا کردن چربی موجود در شیر، تمامی ویتامینهای محلول در چربی مانند A و D نیز جدا می‌شوند. آنها سپس شیر را با اضافه کردن این ویتامین‌ها مجددا غنی سازی می‌کنند. اما این ویتامین‌ها تنها در صورتی در سیستم گوارشی شکسته می‌شوند که شیر در کنار یک غذای چرب نوشیده شود.
